بررسی علل و پیامدهای تخریب زیست محیطی دریاچه ارومیه

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، ارومیه، ایران

2 مرکز تحقیقات آرتمیای کشور ارومیه

3 ساختمان پزشکان ارسطو، خیابان شورا، نظام پزشکی جمهوری اسلانی ایران، انجمن دندانپزشکان ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

دریاچه ارومیه دومین دریاچه بسیار شور در جهان با مساحتی حدود 5000 کیلومتر مربع در زمان پر آبی است. آرتمیا اورمیانا گونه‌ای از آرتمیای دو جنسی در این دریاچه زندگی می‌کند. این دریاچه دماهای شدید منطقه را متعادل می‌کند و گردشگران فراوانی جهت تفریح، شنا و لجن درمانی مخصوصاً در فصل تابستان از آن دیدن می‌کنند. در طی دو دهه گذشته افزایش تقاضا برای آب کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه و خشکسالی‌های پی درپی سطح آب دریاچه را بشدت کاهش داده‌است و حدود 75 – 55% از بستر دریاچه به شوره‌زار تبدیل شده است. این مطالعه نشان می‌دهد که افزایش مصرف آب کشاورزی در حوضه آبریز، خشکسالی و افزایش دمای کره زمین افزایش جمعیت، افزایش تقاضا برای آب و غذا، توسعه بی رویه کشاورزی و خشکسالی مهمترین عوامل کاهش سطح آب دریاچه هستند. مهمترین پیامدهای خشک شدن دریاچه ارومیه عبارتنداز:: کاهش تنوع زیستی، افزایش طوفانهای نمکی، افزایش بیماریها، از بین رفتن گردشگری، تضعیف کشاورزی، افزایش بیکاری و مهاجرت و کاهش درآمد مردم منطقه می باشد. دولت برنامه احیاء این دریاچه بی نظیر را به عنوان اولویت حیاتی در برنامه‌های خود قرار داده‌است. در این مقاله علل و پیامدهای زیست محیطی، اکولوژیکی و اجتماعی- اقتصادی خشک شدن دریاچه ارومیه را بررسی می‌کنیم. اگر روند خشک شدن دریاچه ادامه یابد بسیاری از کاربری‌های زیست محیطی، اقتصادی- اجتماعی در حوضه آبریز آن بطور کامل از بین خواهد رفت.

کلیدواژه‌ها